Το 2020 θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά που η ανθρωπότητα βρέθηκε αντιμέτωπη με μια σοβαρή απειλή που άλλαξε συνήθειες και τρόπο ζωής επηρεάζοντας κάθε μορφή ανθρώπινης δραστηριότητας. Οι κυβερνήσεις βρέθηκαν σε μια νέα πραγματικότητα διαχείρισης όπου από την μία έπρεπε να διαφυλάξουν την ασφάλεια των πολιτών τους και από την άλλη να διατηρήσουν ένα ελάχιστο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας που θα εξυπηρετούσε βασικές ανάγκες. Στο τέλος αυτής της χρονιάς οι ελπίδες αναπτερώθηκαν με την κυκλοφορία των πρώτων εμβολίων ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια πρωτοφανής κινητοποίηση κρατών και οργανισμών προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος απόκτησης ανοσίας του πληθυσμού. Πήραμε πολλά μαθήματα το 2020 τα οποία θα μας ακολουθήσουν στην υπόλοιπη ζωή μας. Μάθαμε να εκτιμάμε τους πραγματικούς ήρωες. Μάθαμε να εκτιμάμε τις ανθρώπινες σχέσεις, τους ανθρώπους που μας αγαπούν πραγματικά και δεν μας θέλουν απλά για να διασκεδάζουμε ή για να πατάμε λάικ στο φέησμπουκ.
Ταυτόχρονα αποκτήσαμε και μια (δικαιολογημένη θα μπορούσα να πω) αντιπάθεια για το συγκεκριμένο έτος το οποίο, και εδώ θα μπορούσαν να θεωρήσουν ότι δικαιώνονται οι προληπτικοί και οι δεισιδαίμονες, ήταν και δίσεκτο! Η αντιπάθεια αυτή εμφανίζεται έντονα σε γνωστή διαφήμιση όπου μια ομάδα μικρών παιδιών χαρακτηρίζει το 2020 με ό,τι πιο βαρύ θα μπορούσε να δικαιολογηθεί στο στόμα μικρών παιδιών σε ώρα μεγάλης τηλεθέασης. Την ίδια στιγμή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι ευχές για να φύγει και να μην ξανάρθει η συγκεκριμένη χρονιά έδιναν κι έπαιρναν, μαζί με επικριτικά σχόλια για τα όσα έφερε μαζί της. Δεν είναι κακό να εκφράζουμε την αντιπάθειά μας, τον πόνο ή την πίκρα μας, ακόμα και την αγανάκτησή μας για όσα συνέβησαν τη χρονιά που μας πέρασε, επιτρέψτε μου, όμως, να πω ότι δεν θα πρέπει να ρίχνουμε το φταίξιμο στη χρονιά, λες και το 2020, ως αριθμός είναι κακορίζικος και φέρει την ευθύνη των όσων σέρνει μαζί του.
Δε φταίει το 2020 αν οι άνθρωποι ταξιδεύουν με μεγαλύτερη ευκολία σε τεράστιες αποστάσεις μεταφέροντας οτιδήποτε μπορεί να μεταφερθεί από χώρα σε χώρα και από ήπειρο σε ήπειρο. Το έχει προβλέψει το Χόλυγουντ σε μια σειρά ταινιών (πέρα από το σχεδόν προφητικό «Contagion» υπήρξε νωρίτερα το αριστουργηματικό «12 monkeys»). Δεν φταίει το κακόμοιρο το νούμερο αν οι άνθρωποι έχουν χάσει την ανθρωπιά τους και στο βωμό του κέρδους έχουν ρημάξει τα συστήματα υγείας και έχουν θέσει την υγεία σε δεύτερο επίπεδο μέχρι που να φτάσουν να κινδυνεύουν σοβαρά το ίδιο και οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Δεν είναι φταίξιμο καμίας χρονιάς το ότι υπάρχει τέτοια καχυποψία μεταξύ των κρατών παγκοσμίως που χάθηκε πολύτιμος χρόνος μέχρι να διαπιστωθεί η επικινδυνότητα της ασθένειας και να ληφθούν μέτρα. Δε μας φταίει κανένα δίσεκτο έτος για το γεγονός ότι η επέκταση του αστικού ιστού έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που να καταστρέφει οικοσυστήματα και να φέρνει τον άνθρωπο όλο και πιο κοντά σε σπάνιους ιούς, περίεργες ασθένειες και ζώα τα οποία κανονικά θα έπρεπε να βρίσκονται μακριά του, μέσα στη ζούγκλα. Δε φταίει ο κακός μας ο χρόνος για το γεγονός της κλιματικής αλλαγής που κάνει ακόμα πιο εύκολη τη διάδοση κάθε ιού αυξάνοντας τον κίνδυνο για όλους μας.
Δημιουργήματα του ανθρώπου είναι όλα τούτα και, δυστυχώς, απ’ ό,τι φαίνεται, ο άνθρωπος δε μοιάζει να έχει διδαχθεί από τα παθήματά του. Ας πούμε ότι μπροστά στον κίνδυνο της πανδημίας υπήρξε μια κοινή προσπάθεια, τουλάχιστον για την κατασκευή και διανομή των εμβολίων. Για τα υπόλοιπα όμως; Ποια αλήθεια θα είναι η συνέχεια της ανθρώπινης πορείας το 2021; Ας μη νομίσουμε ότι η αλλαγή χρονιάς από μόνη της είναι αρκετή για να αλλάξουν και τα δεδομένα στον κόσμο μας, έτσι όπως τον έχουμε καταντήσει. Ήδη οι αποφάσεις της κυβέρνησης για πιο σκληρά μέτρα απομόνωσης (για πρώτη φορά από εποχής ίδρυσης της ελληνικής εκκλησίας δεν θα γίνει δημόσια αγιασμός των υδάτων!), προκειμένου να μπορέσουν να ανοίξουν (λέει) τα σχολεία με ασφάλεια (και πάλι χωρίς να έχουν ανακοινωθεί μέτρα που θα στήριζαν την ασφαλή λειτουργία των σχολείων, όπως λιγότεροι μαθητές ανά αίθουσα, τακτικά δωρεάν τεστ και προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού), δίνουν μια ιδέα για το τι μπορεί να ακολουθήσει και το 2021, αν δεν προσέξουμε όλοι μας, ώστε να μην επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος.
Πάνω απ’ όλα θα πρέπει να αλλάξει η κυρίαρχη αντίληψη για την πολιτική και τον άνθρωπο. Αυτή τη στιγμή έχει κυριαρχήσει σε παγκόσμιο επίπεδο η λογική του κέρδους, η αντίληψη ότι ο άνθρωπος πρέπει να υπηρετεί την οικονομία, τους οικονομικούς δείκτες και το κέρδος και όχι η οικονομία και το χρήμα να υπηρετούν τον άνθρωπο. Έχει κατακτηθεί η ανθρώπινη ψυχή και οι κοινωνίες μας από τη βουλιμία του πλούτου και από την απληστία των ισχυρών. Είναι αυτό που ο γερμανός φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας στα τέλη του 20ου αιώνα είχε χαρακτηρίσει ως «αποικιοποίηση του βιοκόσμου από την κυρίαρχη εργαλειακή λογική του οικονομικού συστήματος». Είναι αυτό που δεν επιτρέπει στις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους μικρομεσαίους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αφήνοντάς τους βορρά στις διαθέσεις των μεγάλων αλυσίδων. Είναι αυτό που απομυζά από τις πιο αδύναμες χώρες κάθε διαθέσιμο πόρο στο βωμό του κέρδους των μεγαλύτερων, με πρόσχημα τη λογική της δήθεν συνεργασίας σε διακρατικό επίπεδο. Είναι αυτό που δεν επιτρέπει ούτε την ενίσχυση των δημόσιων συστημάτων υγείας προς όφελος του κέρδους. Πάνω σε αυτά οφείλουμε όλοι να προβληματιστούμε και να δούμε πώς και τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να τελειώσει όσο το δυνατόν συντομότερα ο εφιάλτης που ξεκίνησε το 2020, αλλά και να μην επαναληφθούν αντίστοιχα φαινόμενα στο εγγύς ή και το απώτερο μέλλον.
Το 2021 ήρθε φέρνοντας μαζί του την ελπίδα που (ας μην το ξεχνάμε) γεννήθηκε στο τέλος του 2020, με το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού. Ας ελπίσουμε οι άνθρωποι να γίναμε σοφότεροι από όλη αυτή την κατάσταση και να φερθούμε ανάλογα. Καλή χρονιά με υγεία για όλους!
Source: Arta News
