Αύγουστε καλέ μου μήνα να ‘σουν δυο φορές το χρόνο! Αυτό δεν λέει η γνωστή σε όλους μας παροιμία, την οποία μάλιστα αποστηθίζαμε από παιδάκια περιμένοντας πώς και πώς να έρθει αυτός ο καλός μήνας; Πραγματικά, στα παιδικά μας μάτια ο Αύγουστος φάνταζε μαγικός, καθώς ήταν ο μήνας όπου συνέβαιναν όλα τα όμορφα πράγματα. Έρχονταν οι συγγενείς και τα ξαδέρφια μας από την Αθήνα (οι οποίοι, όλο και κάτι θα μας έφερναν ως δωράκι, ιδιαίτερα οι νονοί), κάναμε του κόσμου τα μπάνια (στο Μενίδι, στην Κορωνησία ή στην Πρέβεζα όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν), πηγαίναμε στο χωριό, όπου ήμασταν ελεύθεροι να παίζουμε χωρίς σταματημό και κυρίως χωρίς τον κίνδυνο να μας σταματήσει το παιχνίδι η φωνή κάποιας μάνας (ξέρετε, στο στυλ Κώστααααααα!, ακόμα δεν τελείωσες το διάβασμα και βγήκες έξω;). Σε γενικές γραμμές, ο Αύγουστος ήταν για όλους μας μήνας ξεγνοιασιάς και διακοπών, μήνας που κυλούσε μεταξύ θάλασσας και βουνού με τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου να έχουν τον πρώτο λόγο.
Χωρίς να είμαι απόλυτα σίγουρος, πιστεύω πως και για τους μεγάλους (γονείς, θείους, φιλικές οικογένειες, γείτονες, συγχωριανούς κ. λ.) το ίδιο συνέβαινε. Το έβλεπες στο πρόσωπό τους, γελαστό και χωρίς σκοτούρες. Βεβαίως όσοι έμεναν μόνιμα στο χωριό είχαν τις φουρτούνες τους με τα χωράφια και τα ζωντανά τους, αλλά κάτι ο Δεκαπενταύγουστος, κάτι η «αύρα» του ίδιου του μήνα, κάτι το γεγονός ότι το χωριό γέμιζε κόσμο, ακόμα και αυτοί φαίνονταν πιο χαλαροί ή τουλάχιστον έτσι νομίζαμε. Κανείς δεν σκεπτόταν σκοτούρες και ανησυχίες τον Αύγουστο, κανείς δεν φανταζόταν ότι θα μπορούσε κάτι να χαλάσει το χαλαρό κλίμα αυτού του μήνα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, πιστεύω πως ο Αύγουστος αποτελεί (ή τουλάχιστον αποτελούσε μέχρι τώρα) ένα ιδιαίτερο ελληνικό φαινόμενο που όμοιό του δεν υπάρχει σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Όλα αυτά μου ήρθαν στο νου καθώς συνειδητοποιούσα ότι εδώ και κάποιες μέρες έχουμε μπει στον Αύγουστο, κι όχι μόνον αυτό, αλλά κοντεύουμε να κλείσουμε την πρώτη βδομάδα. Μου φάνηκε απίστευτο. Συνήθως την έλευση του Αυγούστου την αντιλαμβανόμασταν σχεδόν αμέσως. Τα πρόσωπα φώτιζαν, ο κόσμος χαλάρωνε και η πόλη άδειαζε σε σημείο που το μεσημέρι, στην πλατεία, να μη βρίσκεις το γνωστό κόσμο με τον οποίο αντάλλασσες «καλημέρα» όλη την υπόλοιπη χρονιά. Τώρα πού τέτοια τύχη! Δεν είναι μόνο ότι ο κόσμος δεν έχει φύγει για τις (μέχρι τώρα) «καθιερωμένες» διακοπές, είναι πιο πολύ που τα πρόσωπα είναι μουντά και «συννεφιασμένα». Σα να μην έχει έρθει Αύγουστος, αλλά ένας οποιοσδήποτε μήνας του χρόνου, με όλες του τις σκοτούρες, τις έγνοιες και τα προβλήματα. Αυτό, όμως, αποτελεί από μόνο του ένα πρόβλημα.
Καταρχάς η ίδια η περιρρέουσα ατμόσφαιρα ανασφάλειας και ανησυχίας που προκαλείται από την συνεχιζόμενη εξέλιξη και (τελευταία ανησυχητική) αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού δεν επιτρέπει συνθήκες ξεγνοιασιάς ή εφησυχασμού. Πολύ περισσότερο που τα μηνύματα των υπευθύνων είναι μάλλον αντικρουόμενα και μας ξαφνιάζουν. Οι μάσκες είναι υποχρεωτικές παντού, ενώ στην κορύφωση της πανδημίας στη χώρα μας δεν ήταν. Ο υπουργός προστασίας του πολίτη εμφανίζεται στην τηλεόραση με μάσκα, όταν την άνοιξη ήταν χαλαρός χωρίς μάσκα και στις δημόσιες εμφανίσεις του φοράει το προσωπιδάκι που δεν προστατεύει κι από τίποτε. Τα κρούσματα αυξάνονται, αλλά το ίδιο συμβαίνει και με την πληρότητα των πλοίων. Δε λέω ότι δεν πρέπει να ακολουθούμε τις συμβουλές για τη μάσκα η οποία προφανώς χρειάζεται, αλλά, όταν βλέπεις τους κατεξοχήν υπεύθυνους άλλα να λένε κι άλλα να κάνουν τι να σκεφτείς κι εσύ ο καημένος;
Με κανέναν έλληνα να μην είναι σίγουρος για το τι του ξημερώνει, με την οικονομία να έχει κυριαρχήσει στη λογική όλων όσοι παίρνουν αποφάσεις, με την Τουρκία να απειλεί και την Ευρώπη να μας καλεί να «τα βρούμε» με εκείνους που θέλουν να μπουν με το «έτσι θέλω» στα χωράφια μας, ποιος μπορεί να ησυχάσει, ακόμα και τον Αύγουστο; Ύστερα είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης προς αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις. Κανείς μας πια δεν είναι σίγουρος ότι ο Αύγουστος θα είναι χαλαρός. Οι Ευρωπαίοι δυσκολεύονται να συμφωνήσουν και στα πιο αυτονόητα, ο κορωνοϊός εξαπλώνεται με τις ελπίδες για κάποιο εμβόλιο να μετατίθενται όλο και πιο μακριά προς το 2021, επενδυτές «αφήνουν» τις επενδύσεις πίσω σε «ημέτερους», η οικονομία βρίσκεται στο σημείο που ήταν το 2009, ποιον Αύγουστο να σκεφτόμαστε τώρα;
Με τούτα και με κείνα, κάπως έτσι χάσαμε τον Αύγουστό μας, τον δικό μας, ελληνικό Αύγουστο, αυτόν που μας έκανε να χαιρόμαστε και να ξεχνάμε λίγο την καθημερινότητα, ώστε να προετοιμαζόμαστε για το φθινόπωρο που έρχεται με φούρια και αρκετά προβλήματα. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα είναι ότι σιγά-σιγά χάνουμε ένα προς ένα όλα εκείνα τα στοιχεία που μας χαρακτηρίζουν ως έλληνες παραδοσιακά. Δεν αναφέρομαι στα ψεύδη που διαλαλούν οι ευρωπαίοι «φίλοι» μας περί τεμπέληδων που δεν δουλεύουν σκληρά. Αναφέρομαι στα αληθινά ελληνικά χαρακτηριστικά, δηλαδή τη φιλοτιμία, τον καλώς νοούμενο «τσαμπουκά» απέναντι στα δύσκολα, την εθνική συναδέλφωση απέναντι στους εξωτερικούς κινδύνους, την παράδοσή μας που μας έχει στηρίξει σε σκληρές εποχές, τον Αύγουστό μας, στο κάτω-κάτω. Αν όμως αφεθούμε να χάνουμε την ελληνικότητά μας λίγο-λίγο τελικά τι θα μας απομείνει; Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορεί να βρεθεί μια εύκολη απάντηση σε τέτοια ερωτήματα. Μπορούμε όμως να αρχίσουμε να αναζητάμε το διπλανό μας, να γυρίσουμε για κάποιες μέρες στα χωριά μας χωρίς να σκεφτόμαστε εξωτικούς ή δήθεν παραδείσιους προορισμούς. Ο παράδεισός μας είναι δίπλα μας και είναι δικός μας. Ας τον προστατέψουμε!
Κώστας Κωσταβασίλης
Source: Arta News