Στα 1854 ο αρχηγός των Ινδιάνων της φυλής Σηάτλ έστειλε στον πρόεδρο των Η.Π.Α., Φράνκλιν Πηρς μια επιστολή ως απάντηση στην πρότασή του να αγοράσει τη γη των Ινδιάνων και να τους εγκαταστήσει σε προστατευόμενες περιοχές. 165 χρόνια πριν ο αγράμματος και αμόρφωτος (άρα και απολίτιστος;) αυτός ιθαγενής έγραφε στον μορφωμένο (και πολιτισμένο;) λευκό: «Ξέρουμε πως ο λευκός δεν καταλαβαίνει τους τρόπους μας. Τα μέρη της γης, το ένα με το άλλο, δεν κάνουν γι’ αυτόν διαφορά, γιατί είναι ένας ξένος που φτάνει τη νύχτα και παίρνει από τη γη όλα όσα του χρειάζονται. Η γη δεν είναι αδερφός του, αλλά εχθρός που πρέπει να τον κατακτήσει, και, αφού τον κατακτήσει, πηγαίνει παρακάτω. Με την πλεονεξία που έχει θα καταπιεί τη γη και θα αφήσει πίσω του μια έρημο(…)Η όψη που παρουσιάζουν οι πολιτείες σας, πονάει τα μάτια του ερυθρού ανθρώπου. Όμως αυτό μπορεί και να συμβαίνει, επειδή ο ερυθρόδερμος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει. Δεν υπάρχει ήσυχο μέρος στις πόλεις του λευκού ανθρώπου. Κανένα μέρος ν’ ακούσεις το ξετύλιγμα των φύλλων την άνοιξη ή του θρόισμα από τα φτερά του εντόμου. Και πού υπάρχει ζωή, όταν ο άνθρωπος δεν μπορεί ν’ ακούσει τη μοναχική φωνή από ένα νυχτοπούλι ή τις κουβέντες που ανοίγουν τα βατράχια γύρω από τη λίμνη τη νύχτα; Όμως αυτό ίσως συμβαίνει γιατί είμαι ερυθρόδερμος και δεν καταλαβαίνω. Ο Ινδιάνος προτιμάει τον απαλό ήχο του αγέρα, όταν χτυπάει στο πρόσωπο της λίμνης και τη μυρωδιά αυτού του αγέρα, καθαρισμένου από μια μεσημεριάτικη μπόρα ή αρωματισμένου από τις κουκουναριές. Ο αέρας είναι πολύτιμος στον ερυθρό άνθρωπο, γιατί όλα τα πράγματα μοιράζονται την ίδια ανάσα – τα ζώα, τα δέντρα, οι άνθρωποι. Ο λευκός δε φαίνεται να δίνει προσοχή στον αέρα που ανασαίνει. Σαν ένας που χαροπαλεύει για μέρες πολλές, δεν οσμίζεται τίποτα.»
Το κείμενο αυτό γίνεται όλο και πιο επίκαιρο στις μέρες μας. Ήδη, μετά τη Σιβηρία μια τεράστιας έκτασης και ανυπολόγιστου κόστους περιβαλλοντική καταστροφή συμβαίνει στον Αμαζόνιο, σε σημείο που να δείξουν ότι θορυβήθηκαν ακόμη και οι πιο κυνικοί, μ’ άλλα λόγια οι ηγέτες του G7 που συνεδριάζουν και αποφασίζουν για το μέλλον του κόσμου στη Γαλλία. Καλό θα ήταν να θύμιζαν στον πρόεδρο των Η.Π.Α. και στους συνομιλητές του, οι σύμβουλοί τους τα λόγια του ερυθρόδερμου Σηάτλ ο οποίος στην επιστολή του προμήνυε σχεδόν την εξέλιξη που θα είχε ο τεχνικός πολιτισμός του λευκού ανθρώπου: «Ένα ξέρουμε, που μπορεί μια μέρα ο λευκός να το ανακαλύψει: ο Θεός μας είναι ο ίδιος Θεός. Αυτή η γη Του είναι ακριβή. Όποιος τη βλάφτει καταφρονάει το Δημιουργό της. Θα περάσουν οι λευκοί και μπορεί μάλιστα γρηγορότερα από άλλες φυλές. Όταν όμως μαγαρίζεις συνέχεια το στρώμα σου, κάποια νύχτα θα πλαντάξεις από τις μαγαρισιές σου. Όταν όλα τα βουβάλια σφαχτούν, όταν όλα τα άγρια αλόγατα μερέψουν, όταν την ιερή γωνιά του δάσους τη γιομίσει το ανθρώπινο χνώτο και το θέαμα των φουντωμένων λόφων το κηλιδώσουν τα σύρματα του τηλέγραφου με το βουητό τους, τότες πού να βρεις το ρουμάνι; Πού να βρεις τον αϊτό; Και τι σημαίνει να πεις έχε γεια στο φαρί σου και στο κυνήγι; Σημαίνει το τέλος της ζωής και την αρχή του θανάτου. (…)Ακόμα και ο λευκός δε γίνεται να απαλλαχτεί από την κοινή μοίρα.»
Το τι μπορεί να συμβεί, εφόσον συνεχιστεί η αλόγιστη καταστροφή του περιβάλλοντος, μπορεί να το φανταστεί όποιος έχει παρακολουθήσει την περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας με τον τίτλο Ιντερστέλαρ. Εκεί η δράση εκτυλίσσεται σε μια εποχή, στο μέσον του 21ου αιώνα, όπου οι καταιγίδες και οι θύελλες της σκόνης απειλούν την επιβίωση της ανθρωπότητας. Το καλαμπόκι είναι η τελευταία βιώσιμη σοδειά. Ο κόσμος έχει επίσης εξελιχθεί σε μια κοινωνία της μετα-αλήθειας όπου οι νεότερες γενιές διδάσκονται ιδέες όπως ότι οι αποστολές του Απόλλωνα του φεγγαριού ήταν πλαστές. Μήπως σιγά-σιγά δεν βαδίζουμε προς αυτή την κατεύθυνση; Δεν έχουν ερημοποιηθεί τεράστιες εκτάσεις γης λόγω της υπεράντλησης υδάτων και της εντατικοποιημένης μονοκαλλιέργειας; Δεν έχουν καταστραφεί δάση και δάση για να μετατραπούν σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις, προκαλώντας έτσι ανυπολόγιστη καταστροφή στο υπόλοιπο οικοσύστημα; Ο ίδιος ο Αμαζόνιος (για τον οποίο πλέον όλοι θρηνούμε) δεν υφίστατο εδώ και χρόνια αποψίλωση δασών με τις ευλογίες των κυβερνήσεων, όχι μόνο της Βραζιλίας αλλά και των Η.Π.Α. και όλων σχεδόν των προηγμένων χωρών; Πώς θα μπορούσαμε να σωθούμε απ’ όλα αυτά; Στην ταινία υπάρχει ευτυχές τέλος. Εκεί οι ίδιοι οι άνθρωποι φροντίζουν για τη διάσωση του είδους τους με τη μετοίκηση σε άλλους εξω-πλανήτες και τη δημιουργία τεχνητών πόλεων σε τροχιά στο διάστημα. Όμως οι ταινίες (όπως και τα παραμύθια) πρέπει να τελειώνουν όμορφα. Η ζωή μας, απ’ την άλλη, δεν είναι καθόλου παραμύθι ούτε όνειρο και τείνει να μετατραπεί σε εφιαλτική πραγματικότητα. Θα πρέπει λοιπόν να αναθεωρήσουν όλοι τις προτεραιότητές τους πριν να είναι πολύ αργά!
Source: Arta News
