Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η εβδομάδα που διανύουμε, η οποία ξεκίνησε την Κυριακή που μας πέρασε 17 Φεβρουαρίου, είναι η εναρκτήρια της περιόδου του Τριωδίου. Η περίοδος του Τριωδίου, είναι μία Εκκλησιαστική περίοδος δέκα εβδομάδων, που ξεκινά από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και φτάνει μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο. Μέσα στην περίοδο αυτή περιλαμβάνεται και η Μεγάλη Τεσσαρακοστή καθώς και η Μεγάλη Εβδομάδα. Σύμφωνα με την ελεύθερη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια «Γουικιπίντια», η Εκκλησία ορίζει συγκεκριμένους κανόνες για την κατανάλωση τροφών κατά την περίοδο αυτή. Την πρώτη εβδομάδα γίνεται «κατάλυση στα πάντα», δηλαδή τρώγεται ελεύθερα κάθε φαγητό ακόμα και την Τετάρτη και Παρασκευή. Για το λόγο αυτό ονομάζεται «ελεύθερη» ή «απόλυτη». Την δεύτερη εβδομάδα του Τριωδίου γίνεται «κατάλυση στα πάντα» όλες τις ημέρες, εκτός της Τετάρτης και Παρασκευής. Την Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας, στην Ελλάδα υπάρχει το έθιμο της Τσικνοπέμπτης, κατά την οποία καταναλώνονται κρεατικά, δεδομένου ότι μετά από τρεις ημέρες αρχίζει ουσιαστικά η νηστεία. Η τρίτη εβδομάδα του Τριωδίου, είναι αυτή της Τυροφάγου ή Τυρινής, οπότε όλες τις ημέρες γίνεται κατάλυση σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, του αυγού, των ψαριών και φυσικά του ελαιολάδου, απαγορεύεται όμως η κρεοφαγία. Από την τέταρτη εβδομάδα, με την Καθαρά Δευτέρα, αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της, από το οποίο παίρνει και το όνομά της, είναι ότι κατά την περίοδο αυτή οι Κανόνες που απαρτίζουν τις καθημερινές ακολουθίες αποτελούνται από τρεις ωδές και όχι εννιά, όπως συμβαίνει µε όλους τους υπόλοιπους Κανόνες. Είναι πλήρης ακολουθιών, προσφέροντας στους πιστούς πολλές ευκαιρίες λειτουργικής εμπειρίας. Είναι περίοδος κατάνυξης και προετοιμασίας για το Άγιο Πάσχα και την Ανάσταση. Δεν εκτείνεται πάντα στην ίδια περίοδο του έτους µια και εξαρτάται από το Πάσχα.
Αν κάνω, από εδώ, ιδιαίτερη αναφορά στο Τριώδιο, είναι διότι θεωρώ πως αποτελεί ίσως την πιο χαρακτηριστική απεικόνιση της ιδιοσυγκρασίας αλλά και της ιστορικής και πολιτικής πορείας του σύγχρονου (ίσως και του νεώτερου) ελληνισμού. Ας το δούμε λίγο πιο αναλυτικά. Τι ακριβώς είναι το Τριώδιο; Επί της ουσίας πρόκειται για μια περίοδο πνευματικής προετοιμασίας των πιστών για την Μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση. Θεωρητικά, λοιπόν, θα έπρεπε να βρισκόμαστε σε πνευματική εγρήγορση, να αντιληφθούμε το μέγεθος των Παθών και τη σημασία της Ανάστασης που ακολουθεί. Αυτό προϋποθέτει ότι κατανοούμε πως, προκειμένου να επιτύχουμε την Ανάσταση (κι εδώ εννοώ την όποια «ανάσταση» μπορεί να έχουμε κατά νου, πολιτική, οικονομική, πνευματική, ηθική κ.λπ.), θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να περάσουμε τα Πάθη που επιβάλλεται να ξεπεράσουμε. Μ’ άλλα λόγια, το Τριώδιο μας διδάσκει ότι για να καταφέρουμε να φτάσουμε σε μια επιδιωκόμενη ανάταση, λύτρωση ή επιτυχία, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι και σωστά προετοιμασμένοι ώστε να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε όλα τα πιθανά και απίθανα εμπόδια που μπορεί να βρεθούν στο δρόμο μας. Για να το καταφέρουμε αυτό, θα πρέπει να έχουμε Πίστη στο στόχο μας, Ελπίδα για το καλύτερο, Αγάπη γι’ αυτό που κάνουμε (ου μην και για όλο τον κόσμο), Υπομονή απέναντι στις δυσκολίες και ομαδική, συλλογική προσπάθεια. Χρειάζεται σωστή προετοιμασία, συγκέντρωση και σκληρή προσπάθεια από όλους, προκειμένου να επιτευχθεί ένας δύσκολος στόχος.
Αντί αυτού, όμως, τι έχουμε καταφέρει οι νεοέλληνες; Έχοντας εντάξει στο Τριώδιο τα έθιμα της Αποκριάς, στεκόμαστε μόνο σ’ αυτά και ξεχνάμε όλα τα υπόλοιπα, μέχρι που να βρεθούμε αντιμέτωποι με τη Βδομάδα των Παθών. Μασκαρευόμαστε, αφήνουμε τις έγνοιες πίσω και γλεντάμε σαν να έχουμε λύσει όλα μας τα προβλήματα. Με μπροστάρηδες, ίσως, τους πολιτικούς μας τιμούμε περισσότερο την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου (στην πράξη, βεβαίως, και με τη σημασία που έχουν οι λέξεις σήμερα, όχι με τη στάση που κράτησε ο τελώνης μετανοώντας), και δεν προετοιμαζόμαστε για όσα πρόκειται να βρούμε μπροστά μας. Για του λόγου το αληθές, παραθέτω ένα απόσπασμα από σχολικό βιβλίο ιστορίας σχετικά με τη στάση των ελλήνων λίγο πριν τη μεγάλη κρίση του 1932: «Η παγκόσμια οικονομική κρίση έφτασε στην Ελλάδα σε μία εποχή ¨ευημερίας¨. Η ¨ευημερία¨ σήμαινε ότι η εμπιστοσύνη των Ελλήνων σε ένα καλύτερο οικονομικά μέλλον είχε αποκατασταθεί, οι σκοτεινές εποχές της δεκαετίας του 1920 έδειχναν να απομακρύνονται, οι πληγές έκλειναν, η φτώχεια περιοριζόταν και το ελληνικό κράτος έδειχνε να σχεδιάζει το μέλλον με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία.». Τα μηνύματα από τις ΗΠΑ έδειχναν ότι τα πράγματα δεν ήταν καλά, η χώρα προερχόταν από μια οικονομική καταστροφή, μια εθνική ήττα στον πόλεμο της Μικρασίας και ήταν καταχρεωμένη, όμως οι Έλληνες βρίσκονταν σε μια εποχή ευημερίας και ατένιζαν με αισιοδοξία το μέλλον!!
Κάπως έτσι, μου φαίνεται, ότι λειτουργούμε και σήμερα. Μασκαρεύουμε τις αδυναμίες μας, βαφτίζουμε σταρ τους ηθοποιούς μας, ογκόλιθους τους παίκτες μας, μεγάλους ηγέτες τους πολιτικούς μας και πορευόμαστε «μες στην καλή χαρά», χωρίς να σκεφτόμαστε ότι η Ανάσταση δεν έρχεται έτσι στα καλά του καθουμένου, αλλά επιτυγχάνεται μόνο μέσα από τη θυσία, την προετοιμασία και τη συλλογική προσπάθεια. Προπάντων με την αυτοκριτική και την αναγνώριση των σφαλμάτων μας τα οποία θα πρέπει και να τα ομολογούμε και να τα δεχόμαστε, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που μας αναλογούν. Είμαστε, αλήθεια, έτοιμοι (ως λαός, ως άτομα, ως έθνος) να επιδιώξουμε την ανάτασή μας; Αν κρίνουμε από τα τεκταινόμενα γύρω μας, μάλλον όχι. Ας ελπίσουμε ότι αυτά τα τεκταινόμενα είναι απλώς ένα μασκάρεμα και τα καλύτερα μένουν να ακολουθήσουν.
Source: Arta News
