O Χάραλντ Γκίλμπερς γεννήθηκε το 1969 στο Νιντερχάιν της Γερµανίας. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Ιστορία στο Άουγκσµπουργκ και το Μόναχο. Εργάστηκε ως δηµοσιογράφος στην τηλεόραση και ως θεατρικός σκηνοθέτης, πριν ασχοληθεί µε τη συγγραφή. Το Σκοτεινό Βερολίνοήταν το πρώτο του βιβλίο και το πρώτο μέρος της τριλογίας «Germania», για το οποίο τιµήθηκε µε το βραβείο Friedrich Glauser. Τόσο αυτό όσο και τα επόμενα βιβλία της σειράς, µε πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Οπενχάιµερ, γνώρισαν ιδιαίτερη επιτυχία στη Γερµανία και στις χώρες όπου μεταφράστηκαν. Το δεύτερο μέρος της τριλογίας, Οι γιοι του Όντιν, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, έχει αποσπάσει το Prix Historia 2016 στη Γαλλία.

Τον Μάιο του 1944, στο βομβαρδισμένο Βερολίνο, ο Εβραίος πρώην επιθεωρητής της δίωξης κοινού εγκλήματος Ρίχαρντ Οπενχάιμερ ανακαλείται στην υπηρεσία για να συμβάλει στην εξιχνίαση μιας σειράς φόνων. Γιατί είναι σε διαθεσιμότητα ο επιθεωρητής Οπενχάιμερ;

Ο Οπενχάιμερ ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους επιθεωρητές της αστυνομικής δύναμης του Βερολίνου, αλλά επειδή ήταν Εβραίος απολύθηκε λίγο πριν από την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Σύμφωνα με την ιδεολογία των Ναζί, οι Εβραίοι όπως ο Οπενχάιμερ προβάλλονταν εσφαλμένα ως οι απόλυτοι εχθροί του γερμανικού λαού. Του χαρίστηκε η απομάκρυνση από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης επειδή ήταν παντρεμένος με μία λεγόμενη «Άρια» γυναίκα. Ο Οπενχάιμερ εμπλέκεται στην υπόθεση γιατί ο Hauptsturmführer των Ες Ες, Φόγκλερ, χρειάζεται τη βοήθεια ενός έμπειρου επαγγελματία για να πιάσει τον δολοφόνο. Αλλά σχεδόν όλοι οι επιθεωρητές που αντιμετώπισαν κατά συρροήν δολοφόνους στο παρελθόν βρίσκονται τώρα στον πόλεμο. Ο Οπενχάιμερ είναι ο μόνος στον οποίον ο Φόγκλερ μπορεί να απευθυνθεί, και έτσι σχηματίζουν μία ασυνήθιστη συμμαχία.

Τα θύματα είναι γυναίκες. Τι κοινό έχουν αυτές οι δολοφονημένες γυναίκες μεταξύ τους;

Ο Οπενχάιμερ ανακαλύπτει ότι όλες οι γυναίκες θύματα είχαν κάποια σύνδεση με το κόμμα των Ναζί ή με κάποια υψηλόβαθμα στελέχη. Αρχικά τα Ες Ες θεωρούν ότι ο δολοφόνος είναι εχθρός του καθεστώτος, αλλά ο Οπενχάιμερ διαισθάνεται ότι το κίνητρο των εγκλημάτων πρέπει να είναι διαφορετικό.

Ο Οπενχάιμερ δίνει διμέτωπο αγώνα: από τη μια αγωνίζεται να εξιχνιάσει την υπόθεση, από την άλλη να σώσει την ίδια του τη ζωή, αφού γνωρίζει ότι μόλις τελειώσει με την υπόθεση θα είναι στο έλεος των Ες Ες. Με αυτές τις συνθήκες, έχει ελπίδες να διαλευκάνει τις δολοφονίες;

Στην αρχή της έρευνας ο Οπενχάιμερ συμπεριφέρεται σαν τη Σεχραζάντ, την αφηγήτρια στο Χίλιες και μία νύχτες. Πρέπει να βρίσκει διαρκώς νέα στοιχεία, γιατί με τη γνώση των μυστικών που αποκτά, τα Ες Ες μπορεί να τον σκοτώσουν όταν δεν θα χρειάζονται πια τις υπηρεσίες του. Αλλά έπειτα από μικρό χρονικό διάστημα, τα παλιά ένστικτα του μαχητή του εγκλήματος αφυπνίζονται πάλι. Στη ναζιστική Γερμανία υπήρχε συχνά σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ των κρατικών υπηρεσιών. Το γεγονός ότι η Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών αρχίζει να εμπλέκεται κρυφά στην έρευνα αποτελεί καλοτυχία για τον Οπενχάιμερ, γιατί τώρα του δίνεται η επιλογή να δραπετεύσει στην ασφάλεια και ταυτόχρονα να πιάσει και τον δολοφόνο.

Πέρα από τον Οπενχάιμερ, περιγράφετε και την καθημερινή κατάσταση στο Βερολίνο. Πώς ζούσαν τότε οι Βερολινέζοι;

Το 1944 η ψευδαίσθηση ότι η ναζιστική Γερμανία θα κέρδιζε εύκολα τον πόλεμο είχε από καιρό χαθεί. Τα πρώτα σημάδια ότι οι ημέρες του Χίτλερ ήταν μετρημένες έκαναν την εμφάνισή τους. Παρ’ όλα αυτά, στο Βερολίνο η καθημερινότητα σε γενικές γραμμές προχωρούσε κανονικά. Φυσικά διακοπτόταν συχνά δύο φορές την ημέρα από τους βομβαρδισμούς και οι Βερολινέζοι έπρεπε να παραμείνουν για ώρες στα καταφύγια. Όμως η αλληλογραφία παραδιδόταν κανονικά, έπρεπε να πληρώνεις το νοίκι για το κατάλυμά σου και τα μέσα μαζικής μεταφοράς επίσης δούλευαν στο μεγαλύτερο μέρος τους – εκτός αν είχαν γίνει πολύ σοβαροί βομβαρδισμοί. Οι ταινίες ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς, αν και δεν ήταν και η καλύτερη ιδέα να παρακολουθήσει κανείς κάποια από τις βραδινές προβολές, που συχνά διακόπτονταν όταν οι εχθροί προσέγγιζαν για να βομβαρδίσουν την πόλη χρησιμοποιώντας τη νύχτα ως κάλυψη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν η έλλειψη ύπνου. Έτσι έγινε αρκετά δημοφιλές το φάρμακο Pervitin, το οποίο ήταν ουσιαστικά μεθαμφεταμίνη σε μορφή χαπιού, γιατί βοηθούσε να ξεπεραστεί η κούραση.

Για το Pervitin κάνετε λόγο και στα δύο αυτά βιβλία – διαβάζουμε ότι χρησιμοποιούνταν τόσο από τους Γερμανούς στρατιώτες, όσο και από τους πολίτες. Ήταν τόσο εύκολο να το προμηθευτεί κανείς εκείνη την εποχή;

Ήταν εύκολο να το προμηθευτεί κανείς στη δεκαετία του ’30. Μάλιστα, το έβαζαν και ως συστατικό σε μια σοκολάτα, την «Hausfrauenschokolade» (Η σοκολάτα της νοικοκυράς). Γύρω στο 1940, οι γιατροί και οι ψυχίατροι είχαν αρχίσει να ασκούν δριμεία κριτική στο Pervitin εξαιτίας των παρενεργειών του, κι έτσι ο στρατός περιόρισε κάπως τη χρήση του. Από το 1941 και μετά εξακολουθούσε να πωλείται στα φαρμακεία όλης της χώρας, αλλά οι πολίτες πλέον χρειάζονταν συνταγή για να το προμηθευτούν. Σε ημερολόγια για τους βομβαρδισμούς και την πτώση του Βερολίνου το Pervitin αναφέρεται τόσο συχνά, ώστε θεωρώ ότι κυκλοφορούσε ακόμη ευρέως.

Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για το παγκόσμιο ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για τα μυθιστορήματά μου, καθώς προσφέρουν μια γερμανική οπτική για την εποχή των Ναζί.

Κάνετε αναφορά και στους μεικτούς γάμους. Γιατί είχε προβλήματα κάποιος Γερμανός ή Γερμανίδα, αν είχε παντρευτεί Εβραία/Εβραίο;

Για προφανείς λόγους, το να είσαι παντρεμένος με έναν υποτιθέμενο εχθρό της αρίας φυλής δημιουργεί πολλά προβλήματα. Ένας Άριος σε έναν μεικτό γάμο θεωρούνταν προδότης της ίδιας του της φυλής. Αλλά πολλά ζευγάρια δεν χώριζαν, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι ο/η Εβραίος/α σύζυγος θα μεταφερόταν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Αυτοί οι Εβραίοι ήταν ιδιαίτεροι, επειδή είχαν οικογενειακούς δεσμούς με τον πληθυσμό και με τα παιδιά των Αρίων (υπήρχε ακόμα και επίσημη διάκριση μεταξύ «κατά το ήμισυ» ή «κατά εν τέταρτο» Εβραίος), και έτσι η ναζιστική κυβέρνηση δεν ήταν σίγουρη για το πώς να χειριστεί αυτή την κατάσταση. Παρόλο που ο Χίτλερ και ο περίγυρός του σκόπευαν να εξοντώσουν όλους τους Εβραίους της επικράτειάς τους, φοβόνταν ακόμα την κακή προπαγάνδα. Εν τω μεταξύ, τα μεικτά ζευγάρια τα βάζαν στα λεγόμενα «εβραϊκά σπίτια», τα οποία ήταν διασκορπισμένα σε όλη την πόλη, λάμβαναν λιγότερο φαγητό σε σχέση με τα άλλα σπίτια και φυσικά τους ασκούνταν σοβαρές διακρίσεις. Μόνο τον Γενάρη του ’45 ελήφθη η τελική απόφαση να μεταφερθούν όλοι/όλες οι σύζυγοι εβραϊκής καταγωγής σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Παράλληλα, αναφέρετε και το σχέδιο που είχε ο Χίτλερ για να γεννηθούν παιδιά που θα είχαν τα χαρακτηριστικά της αρίας φυλής. Τι περιλάμβανε αυτό το σχέδιο;

Ήταν μια προσπάθεια να δημιουργήσουν μία ανώτερη φυλή με ελεγχόμενη αναπαραγωγή. Η παράλογη αυτή ιδέα βασίστηκε στην ιδεολογία του Χίτλερ και σε μία πολύ επιφανειακή γνώση γενετικής. Ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της δημιουργίας μιας μελλοντικής αριστοκρατίας ήταν ο Reichsführer των Ες Ες Χάινριχ Χίμλερ. Ιδρύθηκε η οργάνωση Lebensborn, για να ενθαρρύνει τους φυλετικά καθαρούς Γερμανούς να κάνουν παιδιά – ανεξαρτήτως γάμου. Η οργάνωση λειτούργησε πολλά μαιευτήρια για ανώνυμες γεννήσεις. Υπήρχε επίσης ένα πρόγραμμα υιοθεσίας, καθώς πολλές γυναίκες ήταν ανύπαντρες και δεν ήταν σε θέση να μεγαλώσουν τον υποτιθέμενο «φυλετικά καθαρό» απόγονο μόνες τους.

Ο Οπενχάιμερ έχει να αντιμετωπίσει και τα δικά του προβλήματα. Έχει τη Λίζα, αλλά ερωτοτροπεί και με άλλες γυναίκες. Αυτό είναι ένα μέρος της γοητείας του;

Αν και ο Οπενχάιμερ αγαπά πραγματικά τη γυναίκα του, οι ελκυστικές γυναίκες αποτελούν το αδύνατό του σημείο. Αλλά το γνωρίζει πολύ καλά. Τα «εβραϊκά σπίτια» ήταν γεμάτα κόσμο και ο Οπενχάιμερ και η γυναίκα του έπρεπε να μοιράζονται ένα πολύ μικρό δωμάτιο. Έτσι, το γεγονός ότι φλερτάρει μπορεί να αποτελεί αντίδραση στο γεγονός ότι μένουν τόσο κοντά σε αυτόν τον περιορισμένο χώρο. Αλλά έπειτα από μια απερίσκεπτη ερωτική σχέση στο παρελθόν, ο Οπενχάιμερ είναι προσεκτικός ώστε να μην το παρατραβήξει.

Παράλληλα, ο επιθεωρητής ξαναχτίζει τις γνωριμίες του με την παλιά μέθοδο για να βρει πληροφοριοδότες. Κάπως έτσι διερευνούσαν τις υποθέσεις εκείνη την εποχή στην αστυνομία;

Τουλάχιστον στη γερμανική πρωτεύουσα, οι διασυνδέσεις της αστυνομίας με τον υπόκοσμο ήταν σημαντικές στην εποχή του μεσοπολέμου. Εκείνα τα χρόνια, τα κακοποιά στοιχεία του Βερολίνου είχαν οργανωθεί σε ομάδες, τις λεγόμενες Ringvereine. Όσο παράξενο και αν ακούγεται, η αστυνομία συχνά συνεργαζόταν με αυτές τις ομάδες, ώστε να έχει τη βία υπό έλεγχο και να διατηρεί την κοινωνική τάξη. Αλλά αυτή η συνεργασία διακόπηκε απότομα με την άνοδο των Ναζί. Ο Οπενχάιμερ είναι ένας από τους λίγους επιθεωρητές που έχουν ακόμα κάποιους δεσμούς με τον υπόκοσμο. Και δεδομένης της αυξανόμενα επικίνδυνης κατάστασης στην οποία βρίσκεται, αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τις παλιές του διασυνδέσεις.

Μου έκανε εντύπωση ότι κάποια στιγμή, ενώ η πόλη ήταν κατεστραμμένη και ο επιθεωρητής αντιμετώπιζε πολλές δυσκολίες στη διερεύνηση της υπόθεσης, έβαλε να ακούσει έναν δίσκο με τη μουσική του Μότσαρτ. Για ποιο λόγο έκανε αυτή την κίνηση;

Η μουσική είναι μια υπενθύμιση της γερμανικής κουλτούρας πριν ξεκινήσει η βαρβαρότητα του ναζισμού. Αλλά επίσης επέλεξα αυτό το ιδιαίτερο γνώρισμα του χαρακτήρα, γιατί ως ένα σημείο με βοήθησε να ταυτιστώ με τον Οπενχάιμερ. Είναι από πολλές απόψεις διαφορετικός από μένα που είμαι ο δημιουργός του, αλλά η κοινή εκτίμηση προς την κλασική μουσική είναι ο υποσυνείδητος δεσμός μου μαζί του. Επίσης, χρησιμοποιώ τη μουσική ως σύμβολο της ανθρωπιάς του Οπενχάιμερ. Αυτό το μοτίβο συνεχίζεται σε όλη τη σειρά. Στις χαοτικές μέρες της πτώσης του Βερολίνου, η συλλογή με τους δίσκους του χάνεται – και αυτό συμβαίνει ακριβώς τη στιγμή που η αίσθηση της δικαιοσύνης του Οπενχάιμερ τίθεται σε σοβαρή δοκιμασία.

Φυσικά γνωρίζουμε το πότε τελείωσε ο πόλεμος, αλλά ο κόσμος το 1944 δεν είχε αυτή τη σιγουριά. Ο πόλεμος έμοιαζε να μην έχει τελειωμό. Τα μυθιστορήματα είναι μια απόπειρα για τον διαφωτισμό των αναγνωστών και υποδεικνύουν πόσο περίπλοκη ήταν η πραγματικότητα.

Στο δεύτερο βιβλίο της σειράς, ο Οπενχάιμερ προσπαθεί να βοηθήσει τη Χίλντε, τη γυναίκα που τον προστάτεψε και που πολέμησε με διάφορους τρόπους τους Ναζί. Είναι γνωστή στον υπόλοιπο κόσμο η όποια αντιναζιστική δράση Γερμανών πολιτών;

Ο κατακερματισμός ήταν μεγάλο πρόβλημα για τις αντιστασιακές ομάδες της ναζιστικής εποχής. Δεν υπήρχε κάποιο ευρύ κίνημα εναντίον του Χίτλερ. Αν και ορισμένα άτομα συνεργάζονταν περιστασιακά εναντίον του καθεστώτος, ήταν πολύ επικίνδυνο να έχει κανείς πολλούς συνεργούς σε αυτές τις συνθήκες καταπίεσης. Δεν ήξεραν ποιον να εμπιστευτούν και ποιον όχι. Μετά τον πόλεμο, πολλοί ισχυρίστηκαν ότι είχαν βοηθήσει Εβραίους που κρύβονταν, αλλά συχνά ψεύδονταν – ήταν μια μέθοδος για να μη χαρακτηριστούν Ναζί από τους συμμάχους. Ένα από τα πιο γνωστά ιστορικά γεγονότα είναι η απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ στις 20 Ιουλίου 1944. Στην απόπειρα εμπλέκονταν κυρίως αξιωματικοί του γερμανικού στρατού και της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Πριν από μερικά χρόνια, ο Τομ Κρουζ έπαιξε έναν από τους εγκέφαλους της απόπειρας, στη χολιγουντιανή ταινία Επιχείρηση Βαλκυρία – έτσι, μπορεί να πει κανείς ότι αυτή η ανταρσία των αξιωματικών είναι η ευρύτερα γνωστή αντιστασιακή κίνηση. Τουλάχιστον στη Γερμανία, όμως, πολύ γνωστή είναι μια άλλη αντιστασιακή ομάδα, η «Die weiße Rose» (Το λευκό ρόδο), που δεν μεταχειριζόταν βία και δήλωνε την αντίθεσή της στον ναζισμό με φέιγ βολάν και γκράφιτι στους τοίχους. Η ομάδα αποτελούνταν από φοιτητές και έναν καθηγητή από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Τελικά συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο. Έχουν γυριστεί ορισμένες γερμανικές ταινίες σχετικά, αλλά όχι κάποια χολιγουντιανή ταινία μεγάλου προϋπολογισμού, που θ’ απευθυνόταν σ’ ένα ευρύτερο, διεθνές κοινό.

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από πού πηγάζει αυτό το ενδιαφέρον για βιβλία ή μυθιστορήματα για εκείνη την εποχή;

Όταν ξεκίνησα να δουλεύω το μυθιστόρημά μου, απλώς έγραψα αυτό που θα ήθελα να διαβάσω εγώ. Μόνο όταν τελείωσα το πρώτο προσχέδιο, αναρωτήθηκα αν υπήρχαν παρόμοια μυθιστορήματα. Θα μπορούσατε να πείτε ότι τα μυθιστορήματα με τον Οπενχάιμερ είναι αποτέλεσμα της καθαρά δικής μου περιέργιας. Δεν υπήρχε κάποια στρατηγική πίσω από αυτό. Το γενικότερο ενδιαφέρον για την περίοδο του πολέμου μπορεί να σχετίζεται με το γεγονός ότι στην Ευρώπη απολαμβάνουμε την ειρήνη για πάνω από 70 χρόνια. Η ιστορία δεν είναι απλώς γεγονότα. Θέλεις να νιώσεις και μία ταύτιση. Είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουμε πώς ήταν η καθημερινή ζωή στη διάρκεια του πολέμου. Αλλά οι περισσότεροι από τους αυτόπτες μάρτυρες δεν ζουν και δεν γίνεται να ερωτηθούν πια. Και εκεί είναι το σημείο όπου η μυθοπλασία έρχεται στο προσκήνιο.

Γνωρίζει η νέα γενιά των Ευρωπαίων τι έγινε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;

Τουλάχιστον στα γερμανικά σχολεία, η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία και το Ολοκαύτωμα διδάσκονται πολύ αναλυτικά – ως ένα παράδειγμα που προειδοποιεί τους μαθητές. Το τι συνέβη ακριβώς στα χρόνια του πολέμου και το τι επακολούθησε διδάσκεται επίσης, όχι όμως τόσο αναλυτικά. Γενικά υπάρχουν πολλοί μύθοι που περιβάλλουν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ναζί απεικονίζονται δικαίως ως οι κακοί και πολλές ευρωπαϊκές χώρες είναι περήφανες για τα αντιστασιακά κινήματά τους. Έχει γίνει σε τόσο μεγάλο βαθμό κομμάτι της κοινής κουλτούρας, ώστε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να περαστεί μία απλοποιημένη εικόνα. Φυσικά γνωρίζουμε το πότε τελείωσε ο πόλεμος, αλλά ο κόσμος το 1944 δεν είχε αυτή τη σιγουριά. Ο πόλεμος έμοιαζε να μην έχει τελειωμό. Τα μυθιστορήματα είναι μια απόπειρα για τον διαφωτισμό των αναγνωστών και υποδεικνύουν πόσο περίπλοκη ήταν η πραγματικότητα.

Από τις πρώτες σελίδες και των δύο μυθιστορημάτων, κερδίζετε τον αναγνώστη. Ποιες είναι οι τεχνικές που χρησιμοποεί ο συγγραφέας για να γοητεύσει τον αναγνώστη;

Το να γράφεις τις πρώτες σελίδες είναι κάπως δύσκολο, γιατί πρέπει να συστήσεις τον κύριο χαρακτήρα και ταυτόχρονα να προβάλεις το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο το μυθιστόρημα διαδραματίζεται. Το γεγονός ότι μία ιστορία μυστηρίου θα πρέπει να ξεκινά με κάποιο είδος δράσης κάνει τη δουλειά ακόμα πιο δύσκολη. Η λύση που βρήκα ήταν να σπάσω την πλοκή σε αρκετά κομμάτια και να κάνω αρκετές φορές εναλλαγές από τη δράση στην περιγραφή στο πρώτο τέταρτο του βιβλίου, έτσι ώστε η πλοκή να βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση. Μπορεί να βοηθάει και το γεγονός ότι έχω κι ένα παρελθόν ως σκηνοθέτης. Έπειτα από μία έρευνα, έχω πολύ ζωντανές εικόνες στο μυαλό μου και συνεχώς ανατρέχω για λεπτομέρειες στα κείμενα-πηγές που μπορεί να μου χρειαστούν. Για παράδειγμα, αν ξέρεις ότι οι τηλεφωνικοί θάλαμοι ήταν βαμμένοι κόκκινοι εκείνη την εποχή, μπορείς να δημιουργήσεις μια καθαρή εικόνα στο μυαλό του αναγνώστη.

Υπάρχει κάποιο σχόλιο αναγνώστη για το Σκοτεινό Βερολίνο ή τους Γιους του Όντιν, που θα σας μείνει αξέχαστο;

Τα σχόλια των αναγνωστών είναι συνήθως γενικά, ωστόσο έλαβα ένα email από έναν Βερολινέζο που έχει σε μεγάλη εκτίμηση τη σειρά «Germania», επειδή ο Οπενχάιμερ με τις περιπέτειές του τον βοήθησε ν’ ανακαλύψει την ιστορία της ίδιας του της πόλης. Εγώ δεν ζω στο Βερολίνο, κι έτσι απαιτείται πολλή έρευνα εκ μέρους μου για να καταφέρω να αναπαραστήσω το σκηνικό της πόλης με τρόπο πειστικό. Το μήνυμα αυτό ήταν, για μένα, μια θαυμάσια επιβεβαίωση.

Έχετε επισκεφτεί την Ελλάδα;

Όχι ακόμα. Ελπίζω ότι κάποια μέρα θα δεχτώ μία πρόσκληση για να παρουσιάσω τα μυθιστορήματά μου.

Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

Είμαι πολύ ενθουσιασμένος για το παγκόσμιο ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για τα μυθιστορήματά μου, καθώς προσφέρουν μια γερμανική οπτική για την εποχή των Ναζί. Ταυτόχρονα, είμαι περίεργος να δω πώς γίνονται δεκτά στις άλλες χώρες. Πιστεύω ότι η σημερινή εποχή μπορεί να γίνει κατανοητή μέσω της γνώσης του παρελθόντος. Στις μέρες μας ο κόσμος είναι ξανά αντιμέτωπος με την απειλή του λαϊκισμού και οι χώρες μετατρέπονται σε απολυταρχικά κράτη που συχνά μοιάζουν με δικτατορία μιας μικρής πλειοψηφίας. Η Ελλάδα έχει ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου, διότι είναι ο τόπος γέννησης της δημοκρατίας και πραγματικά αξίζει η υπεράσπιση αυτής της κληρονομιάς.

Μετάφραση από τα αγγλικά: Θοδωρής Ιντζέμπελης

Source: Arta News