Ψυχική υγεία και καθημερινότητα των νέων

Share:

Μια ξεχωριστή μέρα σχετική με την υγεία τιμάται την Τετάρτη στις 10 του μηνός και είναι σχετική με την υγεία. Η υγεία κάποτε οριζόταν επιστημονικά ως η απουσία κάποιας ασθένειας ή νόσου που επηρεάζει την ομαλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού.  Το 1946, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, ορίζει πλέον την έννοια της υγείας, ως «μια πλήρης κατάσταση σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία κάποιας ασθένειας ή αναπηρίας».

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τα ψυχικά νοσήματα. Την πρωτοβουλία πήραν από κοινού το 1994 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τις ψυχικές ασθένειες. Την ημέρα αυτή διοργανώνονται κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο εκδηλώσεις με θέμα την ψυχική υγεία, κατά τη διάρκεια των οποίων σχετικοί φορείς και οργανισμοί καλούν τους συμμετέχοντες να προβληματιστούν για τα ψυχικά νοσήματα και να ενημερωθούν για τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για μία παγκόσμια «επιδημία» ψυχικών διαταραχών, επικαλούμενοι τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ο αριθμός των πασχόντων από κατάθλιψη, ξεπερνά παγκοσμίως τα 154 εκατομμύρια, ενώ ως το 2020 θα είναι η δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως. Περίπου το 25% του πληθυσμού στον κόσμο (1 στους 4 ανθρώπους) αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας. Πάνω από 800.000 άνθρωποι αυτοκτονούν κάθε χρόνο, με την αυτοκτονία να είναι η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στις ηλικίες 15-29 ετών. Οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια είναι 25 εκατομμύρια, ενώ 95 εκατομμύρια υποφέρουν από διαταραχές σχετιζόμενες με κατάχρηση αλκοόλ.

Όσον αφορά στη χώρα μας και σύμφωνα με πανεπιστημιακές έρευνες, μόλις το 80% όσων πάσχουν από κατάθλιψη αναζητούν βοήθεια και λιγότερο από το 50% προσφεύγει στη στήριξη του ιατρού. Ένα 10 με 12% του συνόλου του πληθυσμού όλων των ηλικιών πάσχει από ψυχικές ασθένειες. Ο κλονισμός της ψυχικής και ψυχοσωματικής υγείας είναι απόρροια των συνεχών μεταβολών στις οποίες εκτίθεται ο άνθρωπος σήμερα, με τους αριθμούς των ατόμων που πάσχουν από  κατάθλιψη και μανιοκατάθλιψη να  αυξάνονται με τρομακτικά γρήγορους ρυθμούς. Η Ελλάδα θα μπορούσε κανείς εύκολα να πει πως αποτελεί κι αυτή έναν καθρέφτη, στους νέους της οποίας αντανακλώνται όλοι αυτοί οι αριθμοί. Οι νέοι μας είναι αυτοί που βασανίζονται περισσότερο από όλους μας από την παρατεταμένη κρίση, όχι μόνο την οικονομική αλλά πρωτίστως την πνευματική και ηθική κρίση που ταλαιπωρεί την κοινωνίας μας, αυτή που τόσο εύκολα ονομάζουμε στις εκθέσεις «κρίση αξιών». Πώς να μην υποστεί ψυχολογικά τραύματα ένας νέος όταν βιώνει τεράστια ανασφάλεια σχετικά με το μέλλον του; Με ποιο τρόπο μπορεί να αισθανθεί σιγουριά και ασφάλεια ώστε να θεωρηθεί απολύτως υγιής ψυχικά, όταν ξέρει πως στην περίοδο της ακμής του η ίδια η κοινωνία στην οποία ζει τον απορρίπτει, στέλνοντάς τον στο εξωτερικό ή τον περιθωριοποιεί αφήνοντάς τον άνεργο;

Κάποτε όλη αυτή η αίσθηση απόρριψης θα οδηγούσε σε κινητοποιήσεις, σε αντίδραση, σε ξεσηκωμό, ίσως, της νεολαίας. Αλίμονο, όμως, εποχές σαν το Μάη του 68 στο Παρίσι, απέχουν ήδη μισό αιώνα πίσω μας και είναι σαν να βρίσκονται 50 έτη φωτός μακριά μας! Σήμερα, αντί η καταπίεση και η απώθηση να φέρουν αντίδραση, προκαλούν κατάθλιψη ή και άλλες ψυχικές νόσους. Όλοι μας λίγο-πολύ, αλλά πολύ περισσότερο οι νέοι έχουν «χαθεί» στον κόσμο της τεχνολογίας, στην ψευδαίσθηση της οθόνης, των «κυβερνο-σχέσεων». Πώς να τολμήσει κανείς να ξεκινήσει νοικοκυριό σήμερα; Με ποιες δυνάμεις ο νέος των 25 και κάτι χρονών θα μπορούσε να αναζητήσει κάποια ή κάποιον σύντροφο ζωής και να ξεκινήσει οικογένεια, τη στιγμή που δεν είναι σίγουρος ότι θα μπορέσει να συντηρήσει τον εαυτό του; Και ποιο μέλλον διαγράφεται για την κοινωνία εκείνη της οποίας η νεολαία, αντί να έχει τη σιγουριά και την αφελή (ίσως) αυθάδεια της νιότης διακατέχεται από το κυνικότατο σύνδρομο «ο θάνατός σου, η ζωή μου»; Ανήκουν στο χώρο της φαντασίας τα ερωτήματα αυτά, θα μπορούσε να αντιτάξει κανείς, αλλά δεν παύουν να αποτελούν λογικές απορίες που προκύπτουν από μια απλή εμπειρική εκτίμηση της σημερινής κατάστασης που επικρατεί όχι μόνο στην χώρα μας, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ζώντας περικυκλωμένοι από το καθημερινό άγχος του σήμερα αλλά κυρίως από το άγχος για το άμεσο μέλλον, δεν είναι αλλόκοτο το ερώτημα του γιατί οι νέοι πάσχουν από κατάθλιψη και άλλες, παρόμοιες και μη, μορφές ασθένειες της ψυχικής τους υγείας. Προεκτείνοντας το ερώτημα αυτό, μπορούμε να καταλήξουμε στη διαπίστωση πως η παραγωγική γενιά της Ελλάδας μαστίζεται από ασθένειες οι οποίες πολεμούν την παραγωγικότητα και την θέλησή της για αλλαγή και βελτίωση.  Το εύλογο ερώτημα που παραμένει όμως, κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών, είναι πώς μπορεί μια χώρα και μια κοινωνία να θωρακίσει τους νέους της απέναντι σε αυτές.

Η απάντηση δεν είναι εύκολη και οπωσδήποτε δε μπορεί να δοθεί χωρίς να συνυπολογιστούν όλες οι παράμετροι που διέπουν τη θέση της χώρας μας στο διεθνές οικονομικοπολιτικό γίγνεσθαι. Χρειάζεται πρωτίστως πολιτική βούληση για να σταματήσει η διαρροή εγκεφάλων στο εξωτερικό, αλλά και επανασχεδιασμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της οικονομικής στόχευσης, ώστε να ενισχυθούν τομείς όπως ο εργασιακός και ο αναπτυξιακός.  Κυρίως θα πρέπει να αλλάξει η κυρίαρχη αντίληψη της επικυριαρχίας των οικονομικών δεδομένων και τον οικονομικών αντιλήψεων έναντι των ανθρώπινων αναγκών και της ανθρωπιάς. Όπως είχε πει και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής (ο ορίτζιναλ βέβαια!), θα πρέπει να θέσουμε την οικονομία στην υπηρεσία του ανθρώπου κι όχι τον άνθρωπο στην υπηρεσία της οικονομία;. Ας ελπίσουμε ότι η μέρα η αφιερωμένη στην Ψυχική Υγεία θα αποτελέσει αφορμή για προβληματισμό σ’ αυτούς που αποφασίζουν για τις τύχες μας…

Source: Arta News

Previous Article

Νουάρ πρεμιέρα από εκεί που όλα ξεκίνησαν

Next Article

Έγινε η κλήρωση στη Football League. Εκτός η πρώτη του Καραϊσκάκη

Σχετικά άρθρα